Notatki tworzy każdy uczeń. Rzadziej i częściej, bardziej chętnie i mniej, ale przewijają się u każdej osoby przygotowującej się do jakiegoś egzaminu. Zazwyczaj są to jednak klasyczne informacje zapisywane w zeszycie lub na kartce. Warto zatem się zastanowić, czy istnieje sposób tworzenia notatek, które ułatwią Ci zapamiętywanie dużych ilości materiału i uproszczą późniejsze przywoływanie ważnych informacji.
Czym są mapy myśli?
To nic innego, jak sposób na tworzenie kreatywnych i skutecznych notatek. Polega na zapisywaniu ważnych i wynikających z siebie słów-kluczy i łączeniu ich ze sobą za pomocą strzałek. Sporządzona w ten sposób notatka ma strukturę promienistą i odzwierciedla ciąg skojarzeń, wychodzących od centralnego punktu – zagadnienia, którego się uczysz.
Dodatkowo mapy myśli często są kolorowe i zawierają obrazki, które pomagają w przywoływaniu skojarzeń i późniejszym przypominaniu sobie zapamiętanych informacji.
Dlaczego warto tworzyć mapy myśli.
- Lepiej zrozumiesz i utrwalisz przetwarzane i opracowywane w ten sposób informacje.
- Dostrzeżesz hierarchię pojęć oraz zależności, jakie pomiędzy nimi zachodzą.
- Uzyskasz wgląd do najważniejszych słów kluczowych związanych z omawianym zagadnieniem.
- Tworzone w ten sposób notatki wspierają Twój system pamięciowy.
- Patrząc na stworzoną przez siebie mapę myśli, masz okazję dostrzec całość zagadnienia.
- Tworzenie map myśli zaangażuje do pracy obie półkule Twojego mózgu.
Jak prawidłowo tworzyć mapy myśli?
Aby móc korzystać z jak największej ilości zalet map myśli, musisz najpierw zrozumieć, w jaki sposób poprawnie je tworzyć. Przygotowaliśmy zatem 6 zasad, dzięki którym łatwiej będzie Ci zacząć swoją przygodę z tworzeniem tego rodzaju notatek.
1. Określ główny temat
Główny temat, to nic innego, jak punkt wyjścia Twojej mapy myśli. Może nim być dzisiejsza lekcja, konkretne zagadnienie, proces, słowo kluczowe, problem czy pytanie. Tylko od Ciebie zależy, wokół czego zbudujesz swoje notatki.
Co ważne – główny temat powinieneś umieścić w centralnym miejscu swojej kartki. Niech będzie dobrze widoczny i odróżniający się. Możesz wykorzystać kolory i rysunki, by nadać mu wyjątkowości.
2. Dodaj główne gałęzie
Mając swój temat główny, wyodrębnij węższe słowa kluczowe, które wymagają uszczegółowienia. Umieść je wokół niego i połącz gałęziami. Twoja mapa myśli powinna przypominać wielkie drzewo, którego centrum jest pień, czyli temat główny. To od niego będą wychodziły gałęzie i podgałęzie symbolizujące hierarchię określonych zagadnień.
Na gałęziach wychodzących z centralnego zagadnienia umieść obszary, tematy czy pomniejsze zagadnienia, którymi jesteś zainteresowany. Pamiętaj jednak, że powinny być sformułowane krótko – najlepiej zawierać jedno lub dwa słowa. Unikaj przepisywania na tym etapie całych zdań.
Nie martw się, jeśli nie jesteś pewien, czy zawarłeś na mapie wszystkie podgałęzie. W każdym momencie będziesz mógł je dodać.
3. Dodaj kolejne słowa kluczowe
Po dodaniu najbardziej istotnych podgałęzi tematu głównego, powtórz proces i dodaj do nich kolejne gałęzie, coraz bardziej uszczegóławiając zagadnienie. I ponownie – staraj się, aby były jak najkrótsze, ponieważ to sprawi, że łatwiej będzie Ci wywołać skojarzenia z nimi związane.
Kolejne słowa klucze łącz z nadrzędnymi pojęciami w taki sposób, aby wszystkie gałęzie razem się uzupełniały, rozwijając główną ideę, umieszczoną w centrum.
Podgałęzie uszczegóławiają Twoją mapę myśli i to dzięki nim jest bardziej skuteczna. Pamiętaj zatem o zasadzie dopisywania informacji tak długo, aż nic więcej nie jesteś wstanie już dodać. Mapa myśli to proces ciągłego rozszerzania tematu głównego i własnych przemyśleń.
4. Zadbaj o hierarchię pojęć
Hierarchia to coś charakterystycznego dla mapy myśli. Twórz ją zatem w taki sposób, aby móc dostrzec tę hierarchię. Możesz ją przedstawić poprzez pomniejszanie czcionki, różne kolory lub sposób zakreślania. Wszystko zależy od Ciebie i Twojej inwencji twórczej.
Pamiętaj, że im bardziej oddalasz się od tematu głównego, tym bardziej szczegółowe informacje powinieneś zawierać w swojej notatce.
Kategoryzowanie, o którym piszemy, pomaga w zapamiętaniu dużych ilości informacji poprzez głębszą analizę i systematyzowanie wiedzy. Nazwy konkretnych kategorii są również doskonałą wskazówką w procesie przypominania sobie określonej wiedzy, więc nie zapominaj o takich szczegółach. Kategoryzowanie pomaga również dostrzec cechy wspólne pomiędzy określonymi zagadnieniami oraz istotę różnicującą, dzięki czemu łatwiej przeanalizować dany temat.
5. Dodawaj kolory po skończeniu
Kolejną cechą charakterystyczną map myśli są kolory i rysunki na nich zawarte. Z pewnością pozytywnie wpływają na proces uczenia się i zapamiętywania, jednak należy przestrzegać pewnej zasady.
Dodawanie kolorów i rysunków warto zostawić na koniec. Są ku temu konkretne powody:
- Używanie i wybieranie kolorów podczas odręcznego tworzenia mapy myśli może zakłócić cały proces opracowywania określonego zagadnienia i utrudnić Ci koncentrację.
Wynika to z faktu, że zastanawiając się, jakiego kolory użyć, Twoja pamięć podręczna wymazuje wcześniej uzyskane informacje, ponieważ jej pojemność jest mocno ograniczona. Tracisz również czas i energię, które powinieneś wykorzystać jak najbardziej produktywnie na opracowanie materiału.
- Szybkie tworzenie map myśli nie idzie w parze z szukaniem najlepszych kolorów.
Zastanów się, jak się czujesz, gdy masz w głowie multum pomysłów i chcesz jak najszybciej przenieść na papier najważniejsze informacje, aby ich nie stracić. Prawdopodobnie szybko zapomnisz, co chciałeś napisać, jeśli zaczniesz się zastanawiać, jakiego cienkopisu użyć do opisania określonego stanu rzeczy. Daj się zatem ponieść i wykorzystaj tę chwilę, gdy temat jest dla Ciebie szczególnie interesujący.
- Tworzenie kolorowych map myśli może być demotywujące.
Nie popadaj w tę pułapkę. Nie każdy ma zmysł artystyczny i chętnie sięga po różne kolory podczas nauki i tworzenia notatek. Najważniejsze jest, abyś potrafił rozróżnić nadrzędne i podrzędne słowa kluczowe na swojej mapie myśli, a do tego nie są konieczne kolory. Zostaw więc ich dodanie na sam koniec. To będzie także kolejna okazja do powtórzenia sobie materiału, który właśnie przyswoiłeś.
6. Uzupełnij mapę o symbole i rysunki
I to jest ten moment, kiedy możesz dać ponieść się swojej fantazji. Mając pewność, że mapa myśli jest gotowa i zawarłeś w niej wszystkie najważniejsze informacje, dodaj proste rysunki, kolory i ikony, które kojarzą Ci się z określonymi zagadnieniami i słowami kluczami.
Jest to wbrew pozorom ważny proces, ponieważ wiąże się z koncepcją podwójnego kodowania. Mówi ona, że obrazy zapisujemy w pamięci w dwóch kodach: wizualnym i werbalnym. W związku z tym w sytuacji, gdy chcemy przypomnieć sobie określoną informację, możemy przywołać w wyobraźni jego obraz lub opisać za pomocą słow. Jeśli jeden z kodów zawiedzie, masz jeszcze drugi, a to podwaja szanse na przypomnienie sobie odpowiedniego słowa klucza. Dlatego właśnie proste odręczne rysunki , które będziesz tworzyć na swojej mapie myśli, są ogromnym wsparciem dla Twojej pamięci.
Mapy myśli mają wiele zalet. Na początku mogą wydawać się przerażające, ilością pracy, jaką trzeba w nie włożyć, jednak nabierając praktyki może okazać się, że będą dla Ciebie ogromnym wsparciem. Koniecznie spróbuj i przekonaj się, jak wiele korzyści możesz wyciągnąć z tej metody uczenia się. Tylko pamiętaj, żeby nie poddawać się już na początku!
To również może Cię zainteresować!
5 kluczowych zasad organizacji codziennej nauki
Sprawdź, kiedy napiszesz próbne matury i dlaczego warto do nich podejść!